URAZY STAWÓW U TENISISTÓW
adminZawodnicy grający w tenisa ziemnego, zarówno profesjonalnie jak i amatorsko, narażeni są na szereg kontuzji narządu ruchu. Urazy te możemy podzielić na kontuzje przeciążeniowe, dotyczące przede wszystkim kończyn górnych oraz kontuzje ostre, w których przeważają kontuzje kończyn dolnych. Jak do nich dochodzi i co zrobić, gdy już kontuzja wystąpi?
Jednym z najczęściej spotykanych urazów kończyny górnej jest zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, zwanego również „łokciem tenisisty”. Problem ten dotyczy prawie 50% tenisistów. Przyczyna tej dolegliwości nadal pozostaje niejasna. Predyspozycja mięśnia krótkiego prostownika promieniowego nadgarstka do podrażnień oraz przeciążenie prostowników nadgarstka podczas bekhendu, uważa sięza kluczowy czynnik przyczyniający się do występowania choroby. Zaleca sięterapię nieoperacyjną, niesteroidowe leki przeciwzapalne, fizykoterapię, iniekcje z kortykosteroidów lub surowicy wzbogaconej płytkami krwi. W większości przypadków objawy ustępują również samoistnie po upływie 6–12 miesięcy.
Brak poprawy po leczeniu nieoperacyjnym jest wskazaniem do leczenia chirurgicznego – wyjaśnia dr n. med. Henryk Noga. Zabieg polega na artroskopowym lub otwartym uwolnieniu przyczepu ramiennego mięśnia krótkiego prostownika promieniowego nadgarstka.
Urazy barku
Przeciążenia oraz urazy barku stanowią około 17% wszystkich urazów u tenisistów. Są też drugą pod względem częstości przyczyną rezygnacji z uprawiania tej dyscypliny sportowej. Staw ramienno-łopatkowy jest najbardziej mobilnym ze wszystkich stawów. Od żadnego innego stawu naszego organizmu nie wymagane jest zachowanie tak silnego kompromisu pomiędzy stabilnością a dużym zakresem ruchu. Wśród typowych patologii związanych z nadmierną rotacją ramienia i dużymi przyśpieszeniami wymienić należy dyskinezę łopatki (nieprawidłowe położenie oraz ruch łopatki), ograniczenie wewnętrznej rotacji ramienia, zespół wewnętrznego przyparcia. Wszystkie te nieprawidłowości funkcjonowania barku doprowadzić mogą do uszkodzeń ścięgien mięśni rotujących i stabilizujących staw ramienny oraz obrąbka panewki łopatki. Leczenie nieoperacyjne polega na przywróceniu prawidłowego wzorca ruchowego całej obręczy barkowej. Polega na ćwiczeniach stabilizujących oraz zwiększających elastyczność przykurczonych struktur torebkowo-więzadłowych. Ważne by regularnie poddawać się programom terapeutycznym poprawiającym kinetykę barku – radzi dr n. med. Henryk Noga. Wskazaniem do leczenia chirurgicznego jest strukturalne uszkodzenia stożka rotatorów lub obrąbka panewki (SLAP).
Urazy stawu skokowego
Wśród urazów ostrych kończyny dolnej u tenisistów najczęstsze są skręcenia stawu skokowego. Powstają podczas supinacji czyli „odwrócenia” stopy, najczęściej podczas zmiany kierunku biegu, szczególnie na kortach twardych. Dochodzi wtedy do uszkodzenia torebki stawowej, a często także więzadła strzałkowo- -skokowego przedniego i strzałkowo- -piętowego. Całkowite uszkodzenia (III stopnia), szczególnie z podwichnięciem kości skokowej wymagają u sportowców wyczynowych leczenia operacyjnego. Na szczęście dochodzi do tego stosunkowo rzadko – uspokaja dr Mariusz Smolik – przeważają uszkodzenia I i II stopnia, gdzie częściowemu uszkodzeniu ulegają struktury więzadłowe oraz torebka stawowa i ten rodzaj urazów możemy z dobrym skutkiem leczyć zachowawczo. Wśród lekarzy i fizjoterapeutów toczą się dyskusje, którą metodę leczenia zachowawczego należy stosować:
RICE (Rest Ice Compresion Elevation) – czyli odpoczywać, chłodzić, unieruchamiać, stosować ucisk i elewację kończyny.
MEAT (Movement, Excercise, Analgesics, Treatment) – czyli rozpocząć terapię ruchem, ćwiczeniami, fizykoterapią przy zastosowaniu leków przeciwbólowych.
Pamiętajmy, że leczenie należy zawsze dobierać indywidualnie, stosując jedną albo łącząc powyższe metody.
Urazy kolana
Staw kolanowy nie daje o sobie zapomnieć. Często obserwujemy urazy łąkotek oraz zespoły przeciążeniowe stawu rzepkowo-udowego oraz więzadła rzepki. Te pierwsze są związane z charakterystyką sportu i biomechaniką stawu kolanowego – objaśnia dr n. med. Juliusz Dec – łąkotka boczna i przyśrodkowa aktywnie uczestniczy zarówno w zgięciu i prostowaniu stawu kolanowego jak również w ruchach skrętnych. Przy dużej dynamice i intensywności grania często dochodzi do ich wuszkodzenia. Leczenie zwykle jest operacyjne i polega na artroskopowym zaopatrzeniu uszkodzeń z szyciem lub częściowym ich usunięciem. W zespołach przeciążeniowych więzadła rzepki i stawu rzepkowo-udowego najważniejsza jest dobrze przeprowadzona rehabilitacja (terapia manualna) wspomagana kinesiotapingiem, a czasami dodatkowo podanie dostawowo leku, najczęściej pod postacią preparatu kwasu hialuronowego.
Kontuzje towarzyszą wszystkim dyscyplinom sportowym. Pamiętajmy jednak, że odpowiednie przygotowanie do aktywności sportowej oraz wiedza co zrobić, gdy kontuzja już się pojawi, są niezwykle pomocne w procesie powrotu do pełnej sprawności.
Autor: Michał Kiszczyński
Źródło: „Almanach Tenisowy”
W artykule wykorzystano wypowiedzi lekarzy
specjalistów ze Sport-Kliniki w Żorach
(www.sport-klinika.pl):
dr n. med. Henryk Noga –
specjalista ortopeda traumatolog,
dr Mariusz Smolik – specjalista ortopeda
traumatolog i medycyny sportowej
dr n. med. Juliusz Dec –
specjalista ortopeda traumatolog.
Sport-Klinika -to placówka medyczna specjalizująca się w kompleksowym leczeniu urazów i schorzeń narządu ruchu u dzieci i dorosłych, ze szczególnym uwzględnieniem urazów sportowych.